|
Skorpion
- (Niedźwiadek)
Scorpius,
Scorpii - Sco
Zgrupowanie gwiazd między
Strzelcem a Wagą przypomina gotującego się do ukłucia skorpiona. Dlatego
też starożytne narody gwiazdozbiór ten nazwały Skorpionem (u nas
Niedźwiadek). Wschodzi on, gdy Orion zachodzi. Mit podaje, że bogini
Artemida wypuściła kiedyś z podziemi ogromnego skorpiona, aby śmiertelnie
ukłuł Oriona. Miała ku temu ważny powód. Orion był bardzo dzielnym
myśliwym i wydawało się bogini, że swymi strzałami wygubi wszystkie
zwierzęta. Za wierną służbę przeniosła na niebo skorpiona. Ale nie jest
tam zbyt bezpieczny. Ucieka przed Strzelcem, który naciąga swój łuk i
mierzy mu prosto w serce. Słońce w znaku Niedźwiadka
przebywa stosunkowo krótko. Dawne legendy tłumaczą to tym, że kiedyś
konnym zaprzęgiem słonecznego rydwanu powoził niedoświadczony Faeton.
Konie przestraszyły się skorpiona i rydwan zbytnio zbliżył się do Ziemi.
Olbrzymi żar, buchający z ognistego wozu, palił ziemię i zamieniał ją w
pustynię. Aby ochronić ją przed całkowitym zniszczeniem, Zeus strącił
błyskawicą Faetona do rzeki Erydan. Do dziś niektórzy mieszkańcy Ziemi są
ciemnoskórzy. Są to potomkowie tych, którym niegdyś buchający ze
słonecznego wozu ogień przypalił nieco skórę. Ten
zwierzyńcowy gwiazdozbiór jest u nas widoczny wieczorem od maja do
września. Ale zawsze znajduje się blisko horyzontu i dlatego widać go
tylko częściowo. Znajdziemy w nim szereg interesujących obiektów. Do
najciekawszych należy asocjacja gorących gwiazd. Terminem tym nazywamy
zgrupowania bardzo młodych gwiazd, które powstały jednocześnie i niemal
natychmiast po swych narodzinach rozpraszają się między inne gwiazdy
Galaktyki. Jest to właściwie pewien rodzaj bardzo rozległej i nadzwyczaj
luźnej, otwartej gromady gwiazd. Wiek asocjacji nie może być dłuższy niż
dziesięć - dwanaście milionów lat. Na przykład asocjacja w Niedźwiadku
liczy sobie około czterech milionów lat i zawiera przeszło sto gorących
gwiazd. Jest od nas oddalona o cztery tysiące lat świetlnych, a jej
średnica ma około stu lat świetlnych. Podobnych asocjacji znamy w
Galaktyce kilka. Najbardziej rzucającą się gwiazdą
konstelacji jest Antares, barwą przypominający planetę Mars. Stąd też
pochodzi jej nazwa: Anti-Ares (anti znaczy przeciw, a
Ares jest grecką nazwą Marsa). jest to chłodny nadolbrzym (3500
stopni) o średnicy trzysta razy większej od średnicy Słońca. Gdyby można
było Układ Słoneczny umieścić wewnątrz Antaresa tak, aby Słońce znajdowało
się w samym jego środku, Ziemia krążyłaby jeszcze sześćdziesiąt milionów
kilometrów pod powierzchnią tego nadolbrzyma. Czerwonego Antaresa obiega
słaby towarzysz o zielonkawej barwie, widoczny i przez mniejsze lunety.
Obie gwiazdy są oddalone od nas o niecałe czterysta lat
świetlnych. Następną interesującą gwiazdą, której
jednak w naszych szerokościach geograficznych - niestety - nie widzimy,
jest z Sco. Wypromieniowuje ona w każdej
sekundzie sto tysięcy razy więcej energii niż nasze Słońce. Gromada
kulista gwiazd M4 leży najbliżej ze wszystkich gromad tego typu; jest od
nas oddalona "tylko" o osiem tysięcy lat świetlnych.
|
STRONA GŁÓWNA
SYMBOLE
ALFABET
GRECKI
OKOŁOBIEGUNOWE
WIOSENNE
LETNIE
Cygnus
Lyra
Aquila
Vulpecula
Delphinus
Sagitta
Hercules
Libra
Scorpius
Sagittarius
Capricornus
Scutum
Ophiuchus
Serpens
JESIENNE
ZIMOWE
POŁUDNIOWE
|
|
Opracowano na
podstawie "Nase souhvezdi" - (c) Josip Kleczek |
|