|
Centaur
Centaurus,
Centauri - Cen
O centaurach - pół ludziach
i pół bogach - stare mity greckie podają, że większość z nich żyła w
barbarzyństwie i szkodziła ludziom. Tylko jeden z nich odznaczał się
mądrością, wykształceniem i innymi cnotami. Został nauczycielem wielu
herosów, jak na przykład Kastora i Polluksa, Achillesa i Heraklesa. Był
wreszcie twórcą medycyny, od dziecka wychowywał - późniejszego opiekuna
lekarzy i aptekarzy - Asklepiosa (Eskulapa). Wielu korzystało z mądrych
rad tego szlachetnego centaura, toteż nic dziwnego, że dostał się na
niebo. Centaur jest dużym gwiazdozbiorem nieba
południowego. Jego północną część możemy oglądać u nas w okresie
wiosennych miesięcy. Należy bezsprzecznie do najpiękniejszych
gwiazdozbiorów całego nieba. Najjaśniejsza gwiazda a Cen, zwana Tolimanem lub Rigel Kent (Noga Centaura),
jest gwiazdą podwójną, jej jaśniejszy składnik żółty bardzo przypomina
nasze Słońce. Zaliczamy ją do najjaśniejszych gwiazd nieba, chociaż ma
przeciętną jasność absolutną, ale jest od nas oddalona tylko o cztery i
trzy czwarte roku świetlnego. Jedynie bardzo słaba Proxima
Centauri (Proxima znaczy "Najbliższa"), widoczna tylko przez
większe teleskopy, znajduje się nieco bliżej. Proxima tworzy z podwójnym
Tolimanem gwiazdę potrójną, gdyż obiega go w dużej odległości. Za wiele
tysięcy lat, gdy znajdzie się po drugiej stronie Tolimana, przestanie być
Najbliższą. Wszystko we Wszechświecie się zmienia, począwszy od atomu, a
skończywszy na Galaktyce. Odległość naszych trzech
sąsiadów - podwójnego Tolimana i obiegającej go Proximy - jest sto
milionów razy większa od odległości Księżyca od Ziemi. Ale odległość
słabych galaktyk jest tyleż razy większa od odległości naszych
najbliższych sąsiadów gwiazdowych. Dotychczas nie
wiemy, czy Toliman posiada planety, czy też nie. Możemy jednak sobie
wyobrazić, jak wyglądałby Wszechświat z powierzchni jednej z nich. Gwiazdy
na tamtejszym firmamencie byłyby nieco przesunięte: bliskie bardziej,
dalsze mniej. Ale najmniejszej zmiany nie zauważylibyśmy w położeniu
najdalszych gromad gwiazdowych. Jedynie w Perseuszu w pobliżu podwójnej
gromady c i h Persei ujrzelibyśmy dodatkowo
jedną żółtą gwiazdę. Gdybyśmy mieli nieco cierpliwości i zmierzyli jej
ruch własny, stwierdzilibyśmy, że nie porusza się po linii prostej, ale
lekko falistej. Na tej podstawie moglibyśmy obliczyć masę niewidocznego
jej towarzysza - Jowisza. Inne planety obiegające żółtą gwiazdę w
Perseuszu - nasze Słońce - pozostałyby już nie
zauważone. Kto wie, czy obywatele miasta
Centauropolis na hipotetycznej planecie Tolimana nie mają większego
szacunku dla życia niż my na Ziemi, toteż w miejsce armat i bomb atomowych
wytwarzają pożyteczniejsze rzeczy, a między innymi mikroskopy dla lekarzy
i wielkie teleskopy dla astronomów. Gdyby zaś przy najbliższym sąsiedzie
naszego Słońca nie było życia, może ono przecież istnieć na wielu innych
planetach naszej Galaktyki. Jest w niej zapewne wiele milionów układów
planetarnych i dlatego byłoby nierozsądnie twierdzić, iż tylko w jednym,
akurat w tym naszym, doszło do powstania i rozwoju życia.
|
STRONA GŁÓWNA
SYMBOLE
ALFABET
GRECKI
OKOŁOBIEGUNOWE
WIOSENNE
LETNIE
JESIENNE
ZIMOWE
POŁUDNIOWE
Carina
Puppis
Vela
Centaurus
Crux
Lupus
Musca
Circinus
Triangulum
Australe
Norma
Ara
Corona
Australis
Pictor
Dorado
Apus
Phoenix
Grus
Reticulum
Horologium
Tucana
Pavo
Chamaeleon
Volans
Mensa
Hydrus
Indus
Microscopium
Octans
Telescopium
|
|
Opracowano na
podstawie "Nase souhvezdi" - (c) Josip Kleczek |
|